ماه مبارک رمضان یک وحدت جمعی دارد ؛ گذشته از اینکه هر روز تکلیف جدا و مستقل دارد و روزه گرفتن اش لازم است ، مجموع این ماه یک وحدت خاصّ دارد که قرآن کریم از او اینچنین یاد کرده است : مَنْ شَهِدَ مِنکُمُ الشَّهرَ فَلیَصُمْهُ (1). کسی که در ماه مبارک رمضان شاهد و حاضر بود و مسافر بود ، این شهر را ، این ماه را روزه بگیرد . لذا وظائف خاصّی برای شبهاست ؛ دستورهای مخصوصی برای روزهاست ؛ این وحدت جمعی ماه مبارک رمضان با فرارسیدن اوّل شوّال ، فطر او فرا میرسد .
بنابراین همانطوری که هر روز پایانش افطار است ، این ماه هم پایانش افطار است و روز عید فطر افطار این ماه است ؛ این مطلب اوّل .
مطلب دوّم آن است که این روز را خدای سبحان عید رسمیمؤمنین قرار داد . از دعای نورانی امام سجاد در وداع ماه مبارک رمضان بر میآید ، چنین که در دعاهای قنوت نماز عید فطر هم بر میآید که خداوند این روز را عید قرار داد ؛ که جَعَلتَهُ لِلمُسلِمینَ عِیداً (2)، لِلمُؤمِنینَ عِیداً (3).
مطلب بعدی آن است که عید به معنای نشاط و سرور نیست ! چون سُروراً عطف بر عید شده است و جدای از اوست . در صحیفة سجادیّه دارد عِیداً وَ سُروراً ؛ این عید گرچه با (یا) استعمال شده است ، ولی اصل اش (واو)ای است نه یائی ! شاید یائی هم اصلاً نباشد ! این عادَ یَعُودُوا است ؛ که معاد هم از همین لغت است ، و مُعید بودن خدای سبحان هم از همین لغت است . که عید از عُود و رجوع مجدّد است . خدای سبحان نام مبارکی دارد به نام مبداء و مُبدع و نام مبارک دیگرش مُعید است که او بر میگرداند . یوم عید یوم رجوع إلَی الله است .
لذا دستورهائی که مربوط به خطبهها و سخنان امام نماز عید هست ، این است که : شما وقتی از منزلهایتان بیرون میروید به طرف مصلّی ، آن حالت زنده شدن از قبر را در نظر بگیرید که یک ترسیمیاز معاد است . منتها خدای سبحان اگر بخواهد به صورت مُعید تجلّی تامّ داشته باشد ، جریان معاد پیش میآید ؛ و اگر گوشهای از آن نام تجلّی بکند ، « عید فطر » ظهور میکند . این عود و رجوع بنده است به طرف خدای سبحان.
کسانی که روزة این ماه را گرفتند و توفیق انجام وظیفه داشتند ، بر میگردند ، جائزة خود را از خدای سبحان دریافت میکنند . لذا شب عید فطر و روز عید فطر به عنوان « لِیلَهُ الجَوائِز » یا « یُومُ الجَوائِز » هست که اگر گفته شده است :
روز عید است و من مانده در این تدبیرم
که دهم حاصل سی روزه و ساغر گیرم
همین است که انسان بر میگردد به طرف خدای سبحان ، پاداش اش را دریافت میکند .
مطلب بعدی آن است که : کسانی که به وظائف این ماه پر فیض موفّق شدند و عمل کردند ، آنها که خُوفاً مِنَ النّار روزه گرفتند ، یا شبهای این ماه را زنده نگه داشتند ، جائزهای که از فرشتگان الهی دریافت میکنند ، نجات از نار است .
آنهائی که برای رسیدن به بهشت وظائف ماه مبارک رمضان را انجام دادند ، جائزهای که از فرشتگان رحمت دریافت میکنند ، وصول به بهشت است . إن شآءَ الله این جائزه را حفظ میکنند !
و آنهائی که شُوقاً إلَی الله ، حُبّاً لله ، شُکراً لله عبادت کردند ، عُودشان به طرف خود خدای سبحان است و جائزه را از دست بی دستی خدای سبحان دریافت میکنند و آن هم محبوبیّت است و کرامت ، که مقام شامخ محبّت را به آنها عطاء میکند ؛ وقتی محبوب الهی شدند ، هم از گزند دوزخ مصون اند ، هم از فیض و فُوز بهشت طرفی میبندند . بنابراین سه گروه به خدا بر میگردند ؛ هر گروه جائزة خاصّ خودشان را هم دریافت میکنند .
و در قرآن کریم فرمود : ما این یک ماه را که وحدت جمعی دارد بر شما لازم کردیم که روزه بگیرید ؛ لِتُکمِلُوا العِدَّه وَ لِتُکَبِّرُوا اللهَ عَلی مَا هَداکُمْ (4). شما باید این سی روز را به کمال برسانید ، این ماه را به کمال برسانید ، و بعد خدا را تکبیر بگوئید ؛ بگوئید خدا اَکبَرِ مِنْ کُلِّ شِیء(5) یا اَکبَرِ مِنْ أنْ یُوصَفْ (6) است که شما را هدایت کرده است . لِتُکَبِّرُوا اللهَ عَلی مَا هَداکُمْ .
لذا وظیفه آن است که بعد از نماز مغرب و نماز عشاء و نماز صبح و نماز عید فطر این تکبیر اَللهُ اَکبَرُ عَلی مَا هَدانا (7) را انسان بازگو کند . لِتُکمِلُوا العِدَّهَ وَ لِتُکَبِّرُوا اللهَ عَلی مَا هَداکُمْ . خدا را انسان به بزرگی یاد کند که او را هدایت کرده است . معلوم میشود یکی از بهترین و بارزترین مصادیق هدایت ، همین این دستور روزه گرفتن است و انجام وظائف شبهای این ماه پر برکت !
و شاید در نوبتهای قبل هم به عرضتان رسید که هم در دعاهای ما آمده ، هم در روایات ما آمده که : ماه مبارک رمضان قُرَّهُ الشُّهُور و رأسُ السَّنَه (8) است . آغاز سال برای سالکان صالح ماه مبارک رمضان است . کسی که اهل سیر و سلوک است ، ذخیرة یک ساله را از ماه مبارک رمضان فراهم میکند . هم مشکل ماه مبارک رمضان را تأمین میکند ، هم مشکل یازده ماه دیگر را !
بنابراین باید جائزهای که در شب و روز عید فطر میگیریم ، آنقدر قوی و زیاد باشد که بتواند مشکل یازده ماه دیگر ما را هم حل کند ؛ که إن شآءَ الله امیدواریم اینچنین باشد . جوائز الهی این است ! وَ لِتُکَبِّرُوا اللهَ عَلی مَا هَداکُمْ .
مطلب بعدی آن است که بیشترین دعا را در بین این چهارده معصوم (علیهم الصَّلاه و علیهم السَّلام) ، وجود مبارک امام سجاد دارد. حالا یا از ائمة دیگر جمع آوری نشده ، یا جمع آوری شده بود و به ما نرسید ، یا اصلاً آنها این تجلّی دعا را واگذار کرده بودند به وجود مبارک امام سجاد ! شما ببینید دعاهائی که وجود مبارک امام باقر (سلام الله علیه) در مراسم عید فطر دارند ، همانهائی است که امام سجاد فرمود ؛ وقتی میخواستند برای نماز عید فطر خارج بشوند ، همان دعائی را میخواندند که امام سجاد دارد !
وجود مبارک امام سجاد در بخش وداع ماه مبارک رمضان به خدا عرض میکند : خدایا ! ما الآن تقریباً داریم مصیبت میبینیم که عزیزترین دوست ما از ما رخت بر میگردد ، هجرت میکند ؛ وَاجبُر مُصیبَتَنَا فِی شَهرِنا (9). خوب ما با این ماه مأنوس شدیم ، این ماه ما را حفظ کرده است ؛ حصن حصینای بود . مجاری ادراکی ما و تحریکی ما در این شهر طهور و تَمحیص به طهارت و پاکیزگی راه یافته است و الآن داریم این دوست عزیز را از دست میدهیم . شما در روز عید فطر این مصیبت مان را جبران بکنید . جائزهای عطا بکنید که این مصیبت ما تسلّی پیدا کند . وَاجْبُر مُصیبَتَنَا فِی شَهرِنا ، آن را در روز عید فطر بکنید .
این گونه از لطائف نیایش که در دعاهای امام سجاد (سلام الله علیه) هست ، در ادعیة ائمة بعدی هم ظهور کرده ؛ امام باقر (سلام الله علیه) هم همین را دارد .
مطلب مهمیکه وظیفة همة ما در همة مراحل ، مخصوصاً در این عیدهاست ، این است که دعا برای وجود مبارک ولی عصر و استقرار حکومت مهدوی با کرامت و عزّت از خدا بخواهیم ! چون در همین این دعاهای امام سجاد آمده است که خدایا ! شما عید فطر را روزی قرار دادی که امّت اسلامیکنار هم جمع میشوند . و مُهتشد اینهاست ، مجمع اینهاست . و برای اینها آن نشاط را هم فراهم بکنید . نشاط امّت اسلامیدر استقرار عدل است . لِیَقُومَ النّاسُ بِالقِسط(10) است . اگر إن شآءَ الله فقر و فساد و تبعیض رخت بر میبندد ، جامعة اسلامیلبخندی بر لبانش مینشیند .
وجود مبارک امام باقر وقتی برای نماز عید فطر بیرون میآمدند ، از منزل خارج میشدند ، دعاهائی که مربوط به امام زمان است ، داشتند ؛ که خدایا ! اَللّهُمَّ إنّا نَرغَبُ إلَیکَ فِی دُولَهٍ کَریمَهٍ تُعِزُّ بِهَا الإسلامَ وَ اَهلَه (11). چنین که خود وجود مبارک ولی عصر هم این دعاها را دارد .
دعای دیگری مربوط به وجود مبارک امام زمان (أرواحنا فداه) است که آن حضرت در روز عید فطر ، بعد از نماز صبح با این جلال و شکوه به لقای خدا میرفت ! بالأخره انسان باید جائزه را از دست خدای سبحان دریافت کند ، ترقّی کند و بگیرد .
دعای نورانی امام مهدی موجود موعود (علیه أفضلُ صلواتِ المُصلّین) بعد از نماز صبح روز عید فطر این است ؛ عرض میکند : خدایا ! من میخواهم به حضور شما بار یابم . امّا با جلال و شکوه میآیم که محفوظ بمانم . اَللّهُمَّ إنّی اَتَوَجَّهُ إلِیکَ بِمُحَمَّدٍ (صَلَّ اللهُ عَلیهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّم) اَمامِی وَ بِعَلِیِّ (عَلَیهِ الصَّلاهُ وَالسَّلام) عَنْ یَمینِی وَ خَلفِی وَ بِاَئِمَّتِی عَنْ یَسارِیْ اَستَتِرُوا بِهِمْ مِنْ عَذابِکْ (12). خدایا ! ما با این جلال و شکوه به حضور تو بار مییابم که از قهر و غضب ات نجات پیدا کنم . اینها تعلیم ماست . یعنی من طرزی حرکت میکنم که وجود مبارک پیغمبر (صلّ الله علیه و سلّم) جلوی من باشد . و علی بن أبیطالب طرف راست و پشت سر مرا حفظ کند . و ائمة دیگر طرف چپ مرا حفظ بکنند . من مُحاط و محفوف به نبوّت و رسالت و ولایت و امامت باشم . من در این مجمع و این مجموعه به حضور تو بار مییابم ، به وسیلة اینها از قهر تو نجات پیدا کنم .
این تعلیم ماست که ما چگونه به ذات أقدس إله عرض حاجت کنیم ، به کی متوسّل بشویم ، کی را شفیع قرار بدهیم و از نبوّت آنها ، از رسالت آنها ، از ولایت آنها ، از امامت آنها ، از عصمت آنها ، از حجّت بالغه بودن آنها مدد بگیریم . خود وجود مبارک ولی عصر خود را محفوف به اینها میداند .
ما هم اینچنین به خدای سبحان عرض بکنیم : پروردگارا ! امّت اسلامیپشت سر پیامبر اکرم (علیه و علی آله آلاف التحیّه والکرم) در حالی که محفوف به امامت و ولایت است ، در پناه اینها به تو پناهنده میشود . اینها امام ما و اَمام ما هستند در دنیا و برزخ و قیامت ، در عید فطر ، در گرفتن جائزه ؛
که إن شآءَ الله امیدواریم اعمال و عبادات همگان به احسن وجه مقبول باشد ! و خدای سبحان آن دولت کریمهای را که امام باقر مسئلت کرده است و همگان خواهان آنیم ، نصیب ما بفرماید ! و این نظام اسلامیرا به نظام ولی عصر (أرواحنا فداه) متّصل بفرماید ! اَللّهُمَّ إنّا نَرغَبُ إلِیکَ فِی دُولَهٍ کَریمَهٍ تُعِزُّ بِهَا الإسلامَ وَ اَهلَه وَ تُذِلُّ بِهَا النِّفاقَ وَ اَهلَه وَ تَجعَلُنَا فِیها مِمَّنْ تَنتَصِرُ لِدینِکَ وَ لا تَستَبدِلْ بِنَا غِیرَنا .
بازدید : 526
دوشنبه 4 خرداد 1399 زمان : 6:23